Türkçe Adı: Hazar Sumrusu
İngilizce Adı: Caspian Tern
Bilimsel Adı: Hydroprogne caspia

Görülme: Yıl Boyu


48-56 cm 96-115 cm 430-620 gr

(0)

Yayılışı: Geniş bir dağılıma sahip olan bir kuş türüdür. Avrupa'nın çeşitli bölgelerinde görülebilir. Özellikle Baltık Denizi, Kuzey Denizi ve Karadeniz'in kıyıları boyunca yaygındır. Norveç, İsveç, Danimarka, Almanya, Hollanda, Polonya, Estonya, Letonya, Litvanya ve Rusya'nın kuzey bölgelerinde bulunabilir. Bu tür, Asya kıtasının geniş bir bölgesinde yayılış gösterir. Kafkasya bölgesi (Gürcistan, Azerbaycan, Ermenistan), Orta Asya ülkeleri (Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan), Sibirya'nın bazı bölgeleri, Çin, Japonya ve Kore'nin kıyı bölgelerinde gözlemlenebilir. Orta Doğu ülkelerinde de bulunur. İran'ın kuzeyi, Irak, Türkiye, Suriye, Ürdün, Lübnan, İsrail ve Suudi Arabistan'ın kıyı bölgelerinde görülebilir. Sahraaltı Afrika'nın bazı kıyı bölgelerinde de bulunabilir. Özellikle Senegal, Gambia, Moritanya, Nijer, Nijerya, Kamerun ve Tanzanya'nın kıyıları bu tür için önemli yaşam alanlarıdır. Amerika kıtasında da nadiren gözlemlenebilir. Özellikle ABD'nin Atlantik ve Körfez kıyılarında, Meksika Körfezi'nde ve Orta Amerika ülkelerinde bazı noktalarda görülebilir. Tanımlanması ve Fiziksel Özellikleri: Boyları 48-56 cm, kanat açıklıkları 96-115 cm ve ağırlıkları 430-620 gram'dır. Üreme döneminde soluk gri üst kısımlara ve kanatlara sahiptir. Alt kısımlar, kuyruk ve kuyruk tüyleri beyazdır. Kuyruk hafifçe çentiklidir. Kanatlarda, primer tüyler alt tarafta koyu gri ile siyahımsı renklere sahiptir. Baş bölgesinde, siyah başlık gözaltından aşağı doğru uzanır ve kafanın arkasına kadar uzanabilir, burada tüyler bir tepelik oluşturabilir. Büyük ve güçlü gaga kırmızı renklidir, ancak siyah uç kısmı değişebilir. Gözler koyu kahverengidir. Bacaklar ve ayaklar siyahtır. Üremeyen yetişkinlerin başı, beyaz ile ince beyaz beneklerle kaplı olan siyahdır. Erkek ve dişi benzer görünüme sahiptir. Genç bireylerin üst kısımları gri renkte olup, omuz bölgesinde daha belirgin kahverengi desenler bulunur. Üst kuyruk örtüleri ile sırt arasındaki alan griye yakın beyazdır. Alt kısımlar beyazdır. Kuyruk ve primer tüyler koyu gri renklidir. Baş bölgesindeki desen, üremeyen yetişkinlere benzerdir, ancak yanaklara kadar daha aşağıya uzanır. Gaganın rengi genellikle soluk kırmızı-turuncu olup, ucu koyu renklidir. Koloniler halinde yuva yapar, ancak bazen izole çiftler halinde de yuva yapabilir. Kur yapma döneminde erkek, dişiye karada bir balık sunarak besleme gösterisi yapar. Erkek, balığı taşıyarak koloninin üzerinde alçak uçuş yaparken dişi de onu takip eder. Bu gösteri çift bağını oluşturmak için birkaç kez tekrarlanır ve ardından çiftleşme gerçekleşir. Çift, birlikte yüksek uçarak ve sesler çıkararak yuva bağını pekiştirir. Uçuş sırasında kanatlar yumuşak, uğultu benzeri bir ses çıkarır. En azından mevsimlik olarak monogamdırlar ve yuvalarını yerde yaparlar. Göçmen bir kuştur, ancak bazı popülasyonlar yıl boyunca yerleşiktir. Uçuşu güçlü, hızlı ve zariftir. Üreme mevsimi Kuzey Yarımküre'de Nisan/Haziran arasında, Güney Yarımküre'de ise Eylül/Aralık arasında ve Kuzey Avustralya'da neredeyse yıl boyunca gerçekleşir. Yalnız çiftler martı veya sumru kolonilerinde yuva yapar, ancak bu kolonilerden aynı türden kuşları dışlarlar. Bununla birlikte, Genellikle yoğun bir şekilde kolonileşir, 100 çiftten 1.000 çifte kadar koloni oluşturabilir. Yuva, genellikle çıplak zemin üzerinde, çoğu kez enkaz veya sürüklenen ağaç dalları arasında veya bazen ölü bitki örtüsünün yüzen tabakalarında oluşturulan bir oyuktur. Sığ çukurun kenarı veya iç tabakası enkazla kaplı olabilir. Dişi, kahverengimsi noktaları olan 2-3 soluk krem renkte yumurta bırakır. Her iki yetişkin de kuluçkaya yatarken 26-28 gün boyunca paylaşımlı olarak kuluçkayı sürdürür. Yavrular çatladığında, tüyleri soluk krem beyazıdır, ancak genç kuşlar arasında tüy deseni hafifçe değişebilir. Yavrular çatladıktan birkaç gün sonra yuvayı terk eder ve yakındaki kıyıya hareket ederler. Bununla birlikte, bazı gençler uçabilene kadar, çatlamadan yaklaşık 30-35 gün sonra yuvada kalır. Her iki yetişkin tarafından beslenirler ve 8 aya kadar aile grubunda kalabilirler. Dünyanın en büyük sumru türüdür ve birçok martıdan daha büyüktür. Bu tür, büyük göllerin etrafında ve deniz kıyılarında ürediği beş kıtada bulunur. Beslenmesini genellikle su üzerinde süzülerek ve ardından dalarak avladığı balıklar üzerinde gerçekleştirir. Hem tatlı su göllerinde hem de denizde beslenir. Üreme döneminde koloniyi savunurken saldırgan hale gelebilir. Üreme kolonilerindeki rahatsızlık ve habitat kaybı nedeniyle tehdit altındadır. Genel olarak, popülasyon eğilimi şu anda artmaktadır. Ancak bazı popülasyonlar stabil veya azalmaktadır. Ancak küresel olarak tehdit altında değildir. Habitat: Genellikle sahil habitatlarında, plajlarda, deltalar ve bataklıklarda, büyük su kütlelerindeki adalarda bulunur. Kumlu, çamurlu veya çakıllı kıyılarda veya adalarda sınırlı bitki örtüsü bulunan bölgelerde yuva yapar. Beslenme: Temel olarak balıklarla beslenir, ancak böcekler, diğer kuş türlerinin yumurtaları ve yavruları da beslenme diyetinin bir parçası olabilir. Beslenme sırasında genellikle 3 ila 30 metre yükseklikte su üzerinde uçarak avlanır, genellikle kıyı şeridi boyunca ilerler. Avını ararken başını aşağı doğru tutarak uçar. Bir av bulunduğunda genellikle bir an için havada asılı kalır ve ardından hızlı bir dalış yapar. Dalış sırasında yüzeyi hızla süzülebilir veya birkaç saniye boyunca neredeyse tamamen suya dalar. Genellikle yaklaşık 9 santimetre uzunluğundaki balıkları avlar, ancak bazen 25 santimetre uzunluğa kadar olan balıkları da avlayabilir. Av yakalandığı anda genellikle hemen yutulur, yuva döneminde ise yetişkinler balığı yuvaya taşıyabilir. Gevşek sürüler halinde beslenir ve bazen beslenme alanını savunarak bölgesel olabilir. Martı türlerinden yiyecek çalma alışkanlığıyla da tanınır.

Koruma Durumu :
IUCNBernCitesMAKOSB
LC Ek-II - - Ek-III
* Kod Açıklamaları > * Hazırlayanlar: Ali Ragıp Eraslan, Sercan Bilgin